Zboża
Zboża są podstawowym pożywieniem dla człowieka, paszą dla zwierząt, a także surowcem odnawialnym. Światowa produkcja zbóż jest przedmiotem interesu międzynarodowego; uprawa i produkcja są stale rejestrowane, ponieważ są wskaźnikiem globalnej sytuacji podaży. Dlatego ważne są stabilne i wysokie zbiory. Kraje Unii Europejskiej od lat są międzynarodowym liderem w produkcji pszenicy, również ze względu na osiągane plony z hektara. Zrównoważone nawożenie jest tutaj kluczowym czynnikiem produkcyjnym.
Uprawa zbóż – efektywność składników pokarmowych wymaga odpowiedniego zbilansowania
Znajomość interakcji pomiędzy składnikami pokarmowymi jest podstawowym warunkiem wykorzystania tych składników, zwłaszcza w uprawie zbóż. Takie podejście pomaga oszczędzać zasoby i chronić środowisko przy zachowaniu wysokich plonów o odpowiedniej jakości.
- Zbilansowane nawożenie zapewnia wysokie plony i wysoką zawartość białka w zbożach jakościowych.
- Bilans składników pokarmowych – nawożenie potasem korzystnie wpływa na pobieranie azotu.
- Magnez wspomaga wzrost korzeni – duże korzyści w warunkach suszy.
- Siarka pełni różne funkcje w metabolizmie białek i dlatego zapewnia jakość zbóż.
Odpowiednie nawożenie – wysoka jakość upraw
Zboża znajdują zastosowanie głównie w przemyśle spożywczym oraz w produkcji paszy dla zwierząt, jednak w ostatnim czasie zyskują na znaczeniu jako odnawialny surowiec energetyczny.
Zależnie od przeznaczenia zboża oczekiwana jest różna jakość plonów, która w dużej mierze regulowana jest przez nawożenie. Dlatego też obok odpowiedniego zasilania azotem ważne jest dostarczenie uprawie potasu, magnezu, siarki oraz mikroelementów.
Jakość zboża definiowana jest na podstawie jego przeznaczenia według następujących kryteriów:
| Zboża chlebowe | Zboża pastewne | Ziarno siewne | Zboża browarne | |
|---|---|---|---|---|
| Plon | + + + | + ++ | + + | + + |
| Białko | + + + | + | + + + | |
| Opadanie | + + + | |||
| Liczba opadania | + + + | |||
| MTZ | + | + | + + | + + |
| Wyrównanie | + | + + | + + | |
| Masa hektolitra | + | + + | ||
| Zdolność kiełkowania | + + + | + + + | ||
| Poziom słodu i cechy browarne | + | + + + | ||
| + = znaczące; + + = ważne; + + + = bardzo ważne | ||||
Najważniejsze składniki odżywcze dla zbóż
Potas – warunkiem wysokich plonów
Na ogólny plon ziarna wpływa gęstość łanu ( ilość kłosonośnych źdźbeł na metr kwadratowy) oraz masa ziarna z kłosa (ilość ziaren na kłos oraz MTZ). Parametry te mogą być regulowane za pomocą nawożenia.
- Odpowiednie zasilanie potasem wpływa głównie na ilość ziaren w kłosie oraz na ich masę. Ponieważ potas reguluje gospodarką wodną roślin, jego właściwy poziom przyczynia się do optymalnego wykorzystania wody przy produkcji skrobi i białka, co z kolei wpływa na wzrost plonów.
- Potas jest ważnym budulcem fotosyntezy i aktywatorem enzymów oraz bierze bezpośredni udział w powstawaniu cukru i skrobi w liściach. Ponadto odpowiada za transport asymilatów do ziaren. Dlatego też dobre zasilanie uprawy potasem wpływa na podwyższenie MTZ.
- Lepsze właściwości chemiczne i fizyczne liści oraz łodyg osiągane są dzięki odpowiedniemu dokarmianiu potasem. K Podnosi odporność zboża na grzyby i inne szkodniki, co wpływa pozytywnie na jego własności przechowalnicze oraz na wysokość plonów.
Wpływ nawożenia potasem na MTZ (g)
| Poziom nawożenia potasem |
Pszenica ozima |
Jęczmień ozimy |
|---|---|---|
| Niski | 43,3 | 44,1 |
| Optymalny | 45,8 | 46,9 |
| Przyrost | + 5,8 % | + 6,3 % |
Potas – wyższa jakość plonów
- Potas zwiększa ilość dużych ziaren > 2,5 mm (sortowanie płaskie). Jest to ważny czynnik w produkcji jęczmienia browarnego oraz przy rozmnażaniu materiału siewnego. Lepsze sortowanie oznacza znaczne zalety jakościowe, a tym samym wyższą opłacalność.
- Optymalne zasilanie potasem wpływa na efektywniejsze wykorzystanie azotu, co prowadzi do podwyższenia poziomu białek i glutenu oraz wartości sedymentacyjnej.
- Wysoka zawartość białek jest ważnym kryterium jakościowym zarówno w przypadku zboża chlebowego, jak i pastewnego.
Wpływ nawożenia potasem na zawartość białek (%) oraz wartość sedymentacyjną
| Poziom nawożenia potasem | Pszenica ozima (37 doświadczeń) |
Jęczmień ozimy (32 doświadczenia) |
|
|---|---|---|---|
| Zawartość białek |
Wartość sedymentacyjna |
Zawartość białek |
|
| Niski | 14,8 | 61 | 12,9 |
| Optymalny | 15,6 | 68 | 13,4 |
| Przyrost | + 5,4 % | + 11,5 % | + 3,9 % |
Magnez i siarka – gwarancją plonów i jakości
- Odpowiednie nawożenie magnezem podczas całego okresu wegetacji wpływa na wysokość plonów i jakość ziaren.
- Magnez (Mg) jako składnik chlorofilu, w początkowym etapie rozwoju zboża oraz w dalszym trakcie wegetacji, gwarantuje niezakłócony przebieg fotosyntezy oraz produkcję asymilatów w liściach.
- Magnez w roślinie bierze udział we wszystkich procesach wymagających nakładu energii i wspomaga transport cukru z liści do korzenia i kłosa. Organy te otrzymują dzięki Mg wystarczającą ilość skrobi. Bez zakłóceń może przebiegać też pobieranie i synteza wody oraz składników pokarmowych. Magnez w liściu flagowym oraz plewach wpływa również pozytywnie na proces nalewania ziaren i gromadzenia skrobi, a w rezultacie na MTZ.
- Ponieważ siarka jest też składnikiem niezbędnych dla życia aminokwasów, wpływa na skład białek w zbożu i podnosi jego wartość kulinarną.
Optymalną kombinację trzech składników pokarmowych: potasu, magnezu i siarki stanowi nawóz Korn-KALI®. Nawożenie Korn-KALI® wykazuje dodatkowe korzyści, w porównaniu z samą solą potasową. Przeprowadzone doświadczenia wykazały, iż Korn-KALI® dodatnio wpływa na efektywniejsze wykorzystanie azotu.
Zalecane nawożenie
Nawozy stosuje się w celu utrzymania żyzności gleby, tak aby jej naturalny potencjał plonowania mógł być zachowany. Wymaga to utrzymania optymalnej zawartości składników pokarmowych w glebie. Składniki pokarmowe wyniesione wraz z plonem należy uzupełnić poprzez aplikację nawozu. Oprócz uzupełnienia wyniesionych składników pokarmowych należy uwzględnić korekty, ze względu na straty specyficzne dla danego stanowiska (na przykład: wymywanie lub erozja).
Całkowite pobranie składników pokarmowych przez rośliny wynika z ich zawartości w plonie głównym (np. ziarno, bulwy lub korzenie) oraz w resztkach pożniwnych (np. słoma, liście). Jeśli resztki pożniwne pozostaną na polu, należy uzupełnić tylko składniki pokarmowe wyniesione z plonem głównym.
Zalecenia - nawożenie doglebowe
Nawożenie uprawy zboża powinno być ukierunkowane na poziom plonów i oczekiwaną jakość z uwzględnieniem właściwości gleby; w szczególności jej rodzaju i zasobności w składniki pokarmowe.
|
Przy średniej zasobności gleby, zaleca się zależnie od oczekiwanego poziomu plonów oraz rodzaju gleby ok. 300 kg Korn-KALI ha-1. Ilość ta jednocześnie pokryje zapotrzebowanie na potas, magnez i siarkę. Dla osiągnięcia wysokich plonów na niedostatecznie zasilonej glebie stosuje się do 350-450 kg ha-1. |
|
|
Na stanowiskach kwaśnych oraz ubogich w magnez i siarkę zaleca się dodatkowe nawożenie ESTA Kieserit GRAN./strong> w ilościach do 300 kg ha-1. |
Zalecenia stosowania produktów
Zalecenia - nawożenie nalistne
Dla pokrycia szczytowego oraz ukrytego zapotrzebowania na magnez i siarkę zaleca się stosowanie 15-25 kg epsoTOP ha-1 (rozpuszczalnego w wodzie siarczanu magnezu) w roztworze 5 %- owym. Przy silnych, widocznych niedoborach dawkę należy zwiększyć do 50 kg ha-1, stosując dwie do czterech aplikacji.
Rekomendacje produktów
