Ziemniaki są integralną częścią naszej diety i jadłospisu. Średnio spożywamy około 60 kilogramów ziemniaków rocznie. Skrobia ziemniaczana jest również bardzo potrzebna w sektorach przemysłowych. Znajduje zastosowanie w przemyśle papierniczym, w przemyśle budowlanym, jako klej, w biotechnologii, jako środek czyszczący, w kosmetykach, produktach farmaceutycznych.

W pigułce

Ziemniak – produkt spożywczy i surowiec odnawialny

Niezależnie od tego, jaki kierunek wykorzystania jest celem: wydajność i specyficznie wymagania jakościowe decydują o ekonomice. Doskonałe zarządzanie uprawą w odniesieniu do nawożenia jest niezbędne, ponieważ w znacznym stopniu decyduje o sukcesie.

  • Wymagania jakościowe oraz kierunek użytkowania w uprawie ziemniaków określają strategię nawozową.
  • Potas zapewnia wysokie plony i najwyższą jakość ziemniaków.
  • Nie ryzykuj niedoboru magnezu; skutkuje on osłabieniem zdolności asymilacyjnych oraz słabszy wzrost korzeni.
  • Mikroelementy wzmacniają rośliny ziemniaka.
Znaczenie i korzyści

Ziemniaków – żywności i surowców odnawialnych

Zastosowanie ziemniaków staje się z biegiem lat coraz szersze. Zajmują one stałą pozycję w żywieniu, nabierają jednak również coraz większego znaczenia w sferze poza konsumenckiej. Uzyskiwana z ziemniaków skrobia wykorzystywana jest w produkcji papieru, kleju, kosmetyków, jako materiał budowlany, stosowana jest w biotechnologii, jako środek czyszczący oraz w produktach farmaceutycznych. O rentowności uprawy ziemniaków świadczy wysokość plonów oraz ich jakość.
 
Decydującymi czynnikami są wybór odpowiedniego stanowiska, dobór odmian zgodnych z przeznaczeniem oraz kontrola uprawy. Obok zabiegów pielęgnacyjnych dużą rolę odgrywa nawożenie, gdyż ziemniaki charakteryzują się wysokim zapotrzebowaniem na składniki pokarmowe. Nawożenie dostosowane do oczekiwanej wysokości plonów wpływa na wzrost jakości produktu, zwiększa odporność roślin oraz polepsza zdolności przechowalnicze bulw.

Składniki pokarmowe

Najważniejsze składniki odżywcze ziemniaków

Potas gwarancją wysokich plonów i optymalnej jakości

Potas odgrywa najważniejszą rolę w przyswajaniu substancji pokarmowych, co wpływa w znacznym stopniu na wysokość plonów oraz jakość produktu. Masa bulw w ilości 100 dt pobiera z gleby ok. 60 kg K2O.

Potas wpływa pozytywnie na:

  • Zdrowotność liści.
  • Wydajność nawożenia azotowego.
  • Gospodarkę wodną roślin.
  • Wysokość plonów i zawartość witaminy C.
  • Pewność plonowania.

Zróżnicowane wymagania jakościowe

Wymagania jakościowe uzależnione są od przeznaczenia danej uprawy (ziemniaki jadalne, uszlachetnione, wysokoskrobiowe, czy też sadzeniaki). W przypadku uprawy uszlachetnionej (do produkcji frytek i chipsów) wymagana jest średnia zawartość skrobi. Do produkcji mączki ziemniaczanej stosuje się natomiast odmiany wysokoskrobiowe. Jeśli chodzi o ziemniaki jadalne, ważniejsza od zawartości skrobi jest ich odporność na przebarwienia i rozgotowywanie się.

Za spełnienie wymagań jakościowych uprawy odpowiada właściwy dobór gatunku oraz nawozu.

Szereg cech podwyższających wartość rynkową ziemniaków jest wynikiem stosowania nawozów potasowych:

  • Potas ogranicza czarną plamistość oraz skłonności bulw do przebarwień podczas gotowania.
  • Podwyższa zawartość kwasu cytrynowego, witaminy C oraz skrobi w bulwach.
  • Ogranicza zawartość cukrów redukujących, co stanowi duże znaczenie w przetwórstwie.
  • Odpowiednie nawożenie potasem prowadzi do wykształcania dorodnych bulw, nie ulegających. uszkodzeniom podczas zbioru i cechujących się wysokimi zdolnościami przechowalniczymi.

Siarka – niezbędna do tworzenia białek i zwiększenia efektywności azotu

Siarka aktywuje ważne enzymy w metabolizmie energii i kwasów tłuszczowych. Jest niezbędna do syntezy aminokwasów zawierających siarkę, wpływa na ogólną syntezę białek, a przez to pozytywnie wpływa na plonowanie.

Optymalne zaopatrzenie w siarkę prowadzi do efektywnego wykorzystania azotu. Dzieje się tak dlatego, że w przypadku niedoboru siarki, pobranego azotu nie można przekształcić w białka i do korzeni wysyłany jest sygnał, aby pobierały mniej azotu. Tak więc, aby optymalnie wykorzystać azot, konieczne jest zaspokojenie zapotrzebowania roślin na siarkę.

Siarka umożliwia roślinie kukurydzy optymalne utrzymanie procesów fizjologicznych, nawet w warunkach stresu suszy oraz uniknięcie lub przynajmniej zminimalizowanie strat plonu. Siarka jest składnikiem produktu przemiany materii – glutationu, który jako przeciwutleniacz unieszkodliwia wolne rodniki tlenu powstałe podczas stresu suszy, a tym samym zapobiega obumieraniu liści.

pl-crops-content-potato

Magnez, bor i mangan – nawożenie dolistne

Ziemniaki uprawiane są często na glebach lekkich, ubogich w magnez. Właściwy poziom magnezu w glebie osiągnąć można poprzez odpowiednie nawożenie.

Magnez jest niezbędny w procesie asymilacji, wpływa na wytwarzanie i magazynowanie w bulwach białek i węglowodanów.

Zarówno magnez jak i mangan pozytywnie regulują koncentrację wartościowych dla ziemniaków kwasu cytrynowego i witaminy C. Dzięki podwyższeniu zawartości kwasów organicznych, które obniżają wartość pH i hamują procesy enzymatyczne, wzrasta odporność odmian uszlachetnionych na przebarwienia podczas ich przetwarzania.
 
Bor jest odpowiedzialny za rozwój komórek, stabilizację ścian komórkowych oraz tworzenie energetycznego cukru i skrobi.
 
O pozytywnym wpływie magnezu, manganu i boru na redukcję czarnej plamistości ziemniaków świadczą stosowane nawozy epsoTOP (siedmiowodny siarczan magnezu z dodatkiem S 16) oraz epsoMICROTOP (siedmiowodny siarczan magnezu  15/12 z borem i manganem).

Zalecenia nawozowe

Zalecane nawożenie

Nawożenie musi być dostosowane do wysokości plonów oraz ich przeznaczenia. Potas powinien być rozprowadzany w postaci siarczanowej, gdyż ziemniaki należą do upraw wrażliwych na chlorki. Najlepiej, jeśli nawożenie nastąpi tuż przed sadzeniem, czego dowodem są doświadczenia przeprowadzone na uprawie Wrocław-Samotwór.
 
Wiosenne nawożenie siarczanem potasu z magnezem z dodatkiem S 30/10 (PatentKALI) jest bardziej skuteczne niż nawożenie chlorkiem potasu w okresie jesiennym, gdyż wyższe ilości KCl prowadzą do obniżenia plonów.

Zalecenia - nawożenie doglebowe

Składniki pokarmowe należy podawać w formie siarczanowej, gdyż ziemniak należy do roślin wrażliwych na chlorki. Najlepszy czas na nawożenie potasem to krótko przed sadzeniem.

Nawożenie w uprawach ziemniaka musi być dostosowane do oczekiwanego plonu, a przede wszystkim do kierunku użytkowania.

Zalecenia stosowania produktów

Zalecenia - nawożenie nalistne

Nawożenie nalistne skutecznie dostarcza roślinie mikroelementów: boru, manganu, cynku czy miedzi.

Uzupełnia również nawożenie gleby szybko dostępnymi makroskładnikami, takimi jak magnez czy siarka. W fazach silnego wzrostu nawożenie przez liście pokrywa szczytowe zapotrzebowanie i zapewnia optymalne zaopatrzenie w składniki odżywcze, nawet w suchych warunkach lub gdy mineralizacja siarki jest zbyt wolna.

Zapewnia to wysokie plony o doskonałej jakości. Jeżeli objawy niedoboru już wystąpiły, nawożenie nalistne jest skutecznym i najszybszym rozwiązaniem.

Rekomendacje produktów

20-25 kg epsoTOP ha-1 w 5 %-owym roztworze (5 kg na 100 l) w przypadku niedoboru magnezu i siarki. 20-25 kg epsoMICROTOP ha-1 w 5 %- owym roztworze (5 kg na 100 l) pokrywa zapotrzebowanie szczytowe, względnie wyrównuje ukryte niedobory magnezu, siarki, boru i manganu.

Objawy niedoborów

Interaktywnie optymalizuj nawożenie